ارده شیره از خوراک های سنتی ایرانی به ویژه استان قم است که به دلیل خواص زیاد و انرژی بخشی بالای آن میان مردم سراسر کشور طرفداران زیادی پیدا کرده است.
مواد لازم:
ارده، شیره خرما یا شیره انگور
طرز تهیه:
مقداری ارده را در کاسه بریزید و به همان میزان شیره انگور به آن اضافه کنید و با قاشق حسابی هم بزنید تا با هم مخلوط شود. با این که ارده و شیره انگور هر دو شل هستند، وقتی قاطی می‌شود و خوب هم زده می‌شود، سفت می‌شود.
ریزه کاری ها
۱- هر دفعه به میزان مصرف خودتان درست کنید، ارده شیره وقتی می‌ماند سفت می‌شود و طعمش کمی تغییر می‌کند.
۲- مقدار شیره را می‌توانید بسته به سلیقه خودتان زیادتر کنید. هر چه شیره بیشتر باشد، شیرین تر است و هر چه کمتر، طعم گس ارده بیشتر حس می‌شود.
۳- در همان ظرفی که می‌خواهید با آن سرو کنید، ارده شیره را درست کنید. اگر مهمان دارید و می‌خواهید بیش از یک کاسه ارده شیره داشته باشید، چند بار درست کنید.
ارده و خواص آن:
ارده نام نوعی غذاست که از کنجد کوبیده شده به دست می‌آید. در حقیقت ارده خود به تنهایی یک ماده غذایی کامل برای هر وعده غذایی به ویژه صبحانه است. ارده فاقد هر گونه افزودنی، اعم از شیمیایی و غیر شیمیایی است و به عبارتی صددرصد طبیعی است. ماده اصلی و تنها ماده تشکیل دهنده آن کنجد است. در واقع مایعی است که از کنجد نرم پوست کنده بریان و نرم کوبیده تهیه شده و روغن آن جدا نشده باشد.
برای اینکه به خواص ارده و شیره اشاره کنیم در ابتدا بهتر است خواص ماده اصلی تشکیل دهنده ارده یعنی همان کنجد به طور مختصر بگوییم.
کنجد منبع غنی از پروتئین است و ارزش غذایی بالایی دارد. هر قاشق غذا خوری کنجد تأمین کننده ۱۴ درصد از نیاز روزانه به کلسیم بدن است؛ مصرف ۵۰ گرم از کنجد، ۲۵ درصد از نیاز روزانه به اسید فولیک را بر طرف می‌کند.
دانه کنجد دارای ۲۰ تا ۲۵ درصد پروتئین، ۵۰ درصد چربی و به نسبت مساوی اسید لینولئیک و اولئیک است. کنجد یکی از منابع بسیار مفید برای جذب آهن، روی و کلسیم به شمار می‌آید.
این دانه منبع آهن گیاهی است که برای رفع خستگی مفید است همچنین مصرف این دانه گیاهی برای افرادی که مبتلا به کم خونی فقر آهن هستند می‌تواند بسیار مۆثر باشد.
افرادی که شیر دوست ندارند و یا به هر دلیل مصرف شیر به مزاجشان سازگار نیست می‌توانند از کنجد برای تأمین کلسیم، روی و آهن خود که از مواد معدنی مهم به شمار می آید، استفاده کنند.
گفتنی است خاصیت اصلی انواع شیره و ارده، انرژی زا بودن آنهاست و برای فصل زمستان که بدن به انرژی بیشتری برای گرم کردن خود احتیاج دارد، بهترین غذا محسوب می‌شوند.
دانه کنجد مغذی و نرم کننده است. برای نرم کردن سینه مفید است و ملین و مسهل است.
ارده و شیره یک چاق کننده و تقویت کننده نیروی جنسی بوده و دیر هضم می‌باشد. منضج دمل ها و زخم های چرکی و تسکین دهنده درد، گرمی و خشکی عضو می‌باشد. مزاج گرم و تر دارد و مصلح آن سرکه و عسل است. ارده و شیره هر دو گرمی هستند و آب روی آتش برای خلاص شدن از رطوبت سردی خوردن.
از کنجد و ارده در درمان اختلالات کبد و کلیه استفاده می‌شود و برای درمان استخوان درد و درد مفاصل هم مفید است.
به دلیل تحرک بالای کودکان، مصرف ارده و حلوا ارده در وعده صبحانه، علاوه بر رساندن انرژی لازم به آنها، باعث تقویت حافظه شان هم می‌شود.
شیره انگور هم درست مانند خود انگور مقدار قابل توجهی ویتامین «آ»، «ب»و «ث» دارد و در ضمن ضد نفخ هم هست.
دانه های سیاه کنجد از نظر خواص ترجیح داده می شود و در کشورهای زیادی این دانه ها به عنوان پاد زهر مورد توجه است و به علاوه برای معالجه بی حسی، کرختی، فلج، یبوست و کاهش فشار خون بالا تجویز می شود.
همچنین شیره در بدن باعث دفع اوره و مقداری از اسیدهای غیرمفید بدن می‌شود و کارشناسان تغذیه آن را پاک کننده بقایای غذاها در روده و معده می‌دانند. البته شیره انگور محرک اعمال کبدی هم هست و به خون سازی نیز کمک می‌کند.
شیره و ارده، هر دو تسکین دهنده دردهای رماتیسم و امراض شریانی و وریدی هستند.
در ترکیب غذایی خرما، فسفر و آهن وجود دارد که مصرف شیره خرما در وعده صبحانه باعث فعال شدن سلول های عصبی و در ضمن مانع ایجاد کم‌خونی در افراد می‌شود.
شیره و ارده هر دو طبیعت گرم دارند و مصرف آن برای گرم مزاج‌ها موجب غلیظ شدن صفرایشان می‌شود و نتیجه آن، جوش زدن در صورت و بدن شان است که راه درمانش هم خوردن میوه های تازه با طبیعت سرد است.
باید گفت که ارده و روغن کنجد سرشار از اسیدهای چرب اشباع نشده اند که اگر در معرض هوای گرم و نور قرار بگیرند، چربی هایشان اکسید شده و روغن به اصطلاح فاسد می‌شود بنابراین کنجد و فرآورده های تهیه شده از آن باید در جای خشک، خنک و دور از نور آفتاب نگهداری شود.
روغن دانه های کنجد جانشین برتری برای روغن زیتون است و به عنوان ظرف برای تهیه پمادها، ماده مفیدی است و برای این کار باید سر را با آن مالش داد.
برگ های کنجد لعاب زا می باشد و نرم کننده و محلل است دم کرده آن برای ردشد موی سر نافع است دم کرده گیاه کامل مدر است.
