شهرستان ابهر یکی از شهرستان های استان زنجان است. جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال ۱۳۹۰، برابر با ۱۶۹٫۱۷۶ نفر بوده است. اما با تبدیل شدن بخش سلطانیه به شهرستان سلطانیه جمعیت شهرستان ابهر ۳۰ هزار نفر کم شد. شهر ابهر مرکز این شهرستان است. ابهر میان قزوین و زنجان و همدان و رشت و در ۶ کیلومتری شرق شهر خرم دره قرار دارد.
ابهر در قدیم اوهر نامیده میشده است. مردم محلی به آن اَبَر میگویند. نام ابهر از آب+هر تشکیل شده و در زبان تاتی به معنی آب آسیاب است. ریزابه های ابهررود از قدیم آسیابهای زیادی را به چرخش در آورده که امروزه نیز چنین است.
زبان مادری مردم ابهر ترکی آذربایجانی هست که عموما دو زبانه بوده و از ترکی و فارسی استفاده می کنند. ولی شوالیه ژان شاردن که در مجموع یازده سال در دوره صفویان در ایران بوده و از ابهر دیدن کرده درباره زبان مردمش مینویسد: از این شهرک (ابهر) سخن گفتن مردمان به زبان پارسی آغاز میشود. چه ساکنان آبادی ها و شهرهای پیش از آن به ترکی سخن میگویند؛ اما ترکی گفتن آنان با زبان ترکان عثمانی اندکی تفاوت دارد.