شهر برازجان مرکز شهرستان دشتستان در استان بوشهر قرار دارد. این شهرستان دارای ۸ شهر و ۶بخش و ۱۹۲ روستا است، همچنین برازجان دومین شهر بزرگ استان بوشهر ازنظر جمعیت است که در ۶۵ کیلومتری بوشهر واقعشده و در مسیر شیراز و کازرون قرارگرفته است. مردم شهر نیز به گویش لری جنوبی دشتستانی حرف میزنند. برازجان از دو جز تشکیل است: (بُراز) یعنی شخص بزرگ و ارجمند و (جان) که همان (گان) است که تغییر شکل داده و پسوند مکان است. در کل برازجان یعنی جایگاه بزرگان. از کلمه گرازدان گرفتهشده است، زیرا درگذشته اطراف شهر گراز وجود داشته است. خرما جزو مهمترین محصولات کشاورزی این منطقه است، طوری که نقش بسیار مهمی در اقتصاد شهر و استان و حتی کشور دارد. مردم دشتستان انسانهایی متدین، شجاع و مهماننواز هستند که همین خصوصیاتشان زبان زد عام و خاص است. شهر برازجان زمانی مرکز تمدن دوران هخامنشی بوده و هنوز هم بقایای کاخ کورش آنجا دیده میشود. شهرستان دشتستان نهتنها از لحاظ اقتصادی و تجاری، بلکه از لحاظ منابع طبیعی نیز قابلتوجه بوده و از نظر تاریخی و باستانی شناسی دارای اهمیت ویژهای است.
واژه دشتستان از قرن هشتم هجری وارد منابع تاریخی و جغرافیایی ایران شده، درحالیکه این منطقه پیش از آن دارای اسامی دیگری بوده، مانند آبراهستان که نام عمومی این ناحیه در ایران باستان بوده به معنای سرزمینهای ساحلی. شهرستان دشتستان را جغرافیدانان دستقان مینامند. به دلیل دارا بودن آبوهوای گرم و خشک برازجان، ساکنین این شهر غذاهای مخصوصی میپزند که معمولاً مزه تند و ترش دارند و چون در نزدیکی دریا قرارگرفته، فرآوردههای دریایی زیادی در اختیاردارند، مانند قلیه ماهی و میگو، دالعدس، للک، رشته تپک. از دیگر سوغاتیهای برازجان میتوان به خرما، حصیر و محصولات بافتهشده با برگ نخل، ظروف سفالی، قالی، قالیچه، گلیم، نمد، گیوه، ارده انواع حلوا و انواع نان محلی، و ماست و سایر لبنیات محلی، خاک شیر، زیره، گلگاوزبان و شنبلیله اشاره کرد. پارچه گلدوزی شده این شهر نیز بانام پارچه توزی مشهور بوده و جزو محصولات هنری و صنعتی این شهر بهحساب میآید، چنان از شهرت خاصی برخوردار است که در شاهنامه فردوسی هم اشارهشده و همچنین در زمان جنگهای صلیبی از به اروپا منتقلشده و بسیار مورد استقبال علاقهمندان اروپایی قرارگرفته است .
در این شهر، جشنواره صنایعدستی و سنتهای قومی و محلی، غذاهای سنتی، زندگی عشایری و روستایی برگزار میشود که برنامههای فرهنگی نیز برای سرگرمی افراد دایر است. هدف از برگزاری این جشنواره، احیای فرهنگ بومی و ترویج فرهنگ در مورد مصرف غذاهای سنتی و محلی و دوری از غذاهای فست فودی در جامعه است. در پایان این جشنواره که چندین خانواده و دانشجویان شرکت کردهاند، به نفرات برتر هدایایی اهدا میشود.
شهرستان دشتستان دارای زیباییهایی است که بهطور مختصر در این مقاله مینویسیم:
دشتستان کوه سر به فلک کشیده و استواری به نام گیسکان است که در شرق برازجان قرار دارد. مرتفعترین قله برازجان (قله پراس) به ارتفاع ۱۸۵۰ متر است که در منطقه گیسکان قرار دارد.
رود شاپور با ۲۳۰ کیلومتر طول و دالکی با ۲۱۵ کیلومتر طول و رود حله و رود فصلی معروف آردو در برازجان از رودهای معروف شهرستان هستند که نخلستانها از رودهای دالکی و شاپور تغذیه میکنند.
دشتستان دارای درختان معروفی مانند نخل، گز، کهور، بادامکوهی و کنار است. حیوانات بومی موجود نیز هم گراز، بزکوهی، مارمولک و گوسفند و از پرندگان هم به کلاغزاغی و سینهسرخ و بلبل میتوان اشاره کرد.
مطالب مرتبط: روستاهای شهرستان برازجان (دشتستان)
حتما بخوانید: خانه معلم استان بوشهر